ABD’nin Suriye Özel Temsilcisi James Jeffrey’in başkanlığındaki ABD heyeti, Suriye’nin Türkiye hududunda YPG’nin denetimindeki bölgede kurulması planlanan inançlı bölgede Türk ve Amerikan askerlerinin ortak devriye gerçekleştirmesi ve daha evvel de gündeme gelen müşahede noktaları kurulması tekliflerinde bulundu. Türkiye, teklifleri tatmin edici bulmasa da iki ülke askerlerinin bu teklifleri yaşama geçirmek için görüşmeleri sürdürmeleri konusunda mutabakata varıldı.
ABD’nin Suriye ve IŞİD’le Uğraş Özel Temsilcisi James Jeffrey’in iki gün olarak planlanan Ankara ziyareti bir gün uzatıldı ve üç gün sürdü. ABD Lideri Donald Trump’ın yıl başında Suriye’den asker çekeceği kararını açıklamasının akabinde gündeme getirdiği Suriye’nin kuzeyinde inançlı bölge kurulması teklifini görüşmek üzere Pazartesi günü Ankara’ya gelen Jeffrey başkanlığındaki ABD heyeti, Dışişleri Bakanlığı’nda Suriye çalışma kümesi toplantısına katılmış, ayrıyeten Jeffrey’in Ulusal Savunma Bakanı Hulusi Akar’la görüşmesinde iki ülke askeri heyetlerinin mevzuyla ilgili görüşmelerini sürdürmesi kararı alınmıştı. Edinilen bilgiye nazaran ABD heyeti, Suriye’nin kuzeyinde YPG tarafından denetim edilen bölgelerde Türkiye’nin güvenlik telaşlarının giderilmesi için Münbiç’tekine benzeri bir halde iki ülke askerlerinin iştirakiyle ortak devriyeler gerçekleştirilmesi teklifinde bulundu. ABD heyeti ayrıyeten bölgede aşikâr noktalarda “gözlem noktaları” kurulmasını önerdi. Jeffrey’in geçtiğimiz yılın Aralık ayında gerçekleştirdiği ziyarette de ABD emsal bir teklif getirmiş ve Fırat’ın doğusundan Türkiye’ye yönelik “taciz atışlarını” önlemek için “muharebe konuşlanması olmayan” müşahede noktaları kurulmasını önermişti. Türkiye, ABD’nin bu teklifini tatmin edici bulmasa da iki ülke askeri heyetlerinin devriye ve müşahede noktası kurulması mevzularının teknik detaylarını müzakere etmek üzere görüşmelere devam etmesi kararı alındı.
Kalın’dan sürpriz görüşme
Bu ortada Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, birinci olarak randevu talebine olumlu cevap vermemesine rağmen dün sürpriz bir kararla Jeffrey’le görüştü. Jeffrey’in Ankara ziyareti 22-23 Temmuz tarihlerinde iki gün süreceği açıklanmıştı. Buna karşın Jeffrey ziyaretini uzattı ve daha evvel Kalın’ın “programına uymadığı” gerekçesiyle gerçekleşmeyeceği belirtilen görüşme dün gerçekleşti. Beştepe’deki Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nda gerçekleşen Kalın ve Jeffrey başkanlığındaki heyetler ortası görüşmede inançlı bölge başta olmak üzere Suriye’deki gelişmelerin ele alındığı belirtilirken Türkiye’nin inançlı bölge konusundaki önceliklerinin ABD heyetine iletildiği bildirildi.
Elçilikten açıklama
ABD’nin Ankara Büyükelçiliği de Jeffrey’in Ankara temaslarıyla ilgili yazılı açıklama yaptı. Görüşmelerinin “samimi, olumlu ve verimli” geçtiği belirtilen açıklamada Türkiye ve ABD’nin, Münbiç Yol Haritası’nda hızlandırılmış ve somut ilerlemeye bağlılıklarını bildirdiği aktarıldı. Açıklamada, ABD tarafının “askeri yetkililer ortasındaki istişareler dahil olmak üzere görüşmeleri sürdürmeyi dilek ettiği” kaydedildi.
ÇAVUŞOĞLU: TATMİN EDİCİ DEĞİL
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Nikaragua Dışişleri Bakanı Denis Moncada Colindres ile düzenlediği ortak basın toplantısında ABD heyetinin tekliflerini kıymetlendirdi. “ABD’nin getirdiği yeni teklifleri bizi tatmin eder seviyede değil. Burada adeta Münbiç üzere bir oyalama sürecine gitmek istedikleri izlenimi edindik” diyen Çavuşoğlu, “Eskisinden farklı olarak inançlı bölgenin içinde askerler ortasında ortak devriye üzere birtakım yeni fikirler var. İnançlı bölgenin derinliği ve buraları kimin denetim edeceği konusunda ve buradaki PKK/YPG’lilerin çıkartılması üzere bizim için en temel olan hususlarda şimdi bir mutabakat sağlamış değiliz. Bir an evvel bizim bu inançlı bölgeyle ilgili mutabakata varmamız lazım, zira bizim sabrımız kalmadı. O görüşmenin olduğu gün CENTCOM’un gidip orada PKK’lılarla görüşmesi aslında ABD’lilerin bu mevzuda samimi davranmadıklarının bir göstergesi. Çabucak bir gün sonra o bölgeden Türkiye’nin bir taciz atışı olmasını biz tolare edemeyiz. İsteğimiz inançlı bölgeyi bir an evvel uygulamaya geçirmek; aksi takdirde biz kararlıyız kendi planımızı hayata geçireceğiz” diye konuştu.
