Küresel ısınmaya bağlı iklim değişikliğiyle oluşan kuraklığı “en tehlikeli doğal afet” olarak nitelendiren uzmanlar, yüksek hava sıcaklığı ve yağış azlığının orman varlığı ve biyoçeşitliliği de tehlikeye soktuğuna dikkati çekiyor.
Prof. Dr. Handan Ucun Özel, çok farklı çeşit ve karakterde ortaya çıkabilen kuraklığın, önemli derecede hidrolojik dengesizliklere yol açtığını söyledi.
Kuraklığın “tanımlanmış doğal afet çeşitleri ortasında en tehlikelisi” olduğunu tabir eden Özel, “Çünkü çok yavaş başlayıp çok geniş alanlara tesir ediyor. Meteorolojik yağış eksikliği üzere başlıyor fakat ziraî faaliyetlerin azalmasına, eser randımanının düşmesine hatta eser bulamamaya kadar doğal kaynakların üzerinde olumsuz tesirleri var” diye konuştu.
“ARTAN SICAKLIKLAR, BİTKİLERİN ÖZSUYUNU KAYBETMESİNE NEDEN OLUYOR”
Özel, doğal kaynaklardan en değerlisi ormanların yalnızca oksijen kaynağı değil, pak hava sağlama, yağış çekme, biyoçeşitliliği müdafaa ve karbon emisyonları açısından yutak alanları oluşturma işlevine da sahip olduğunu lisana getirdi.
Küresel ısınmanın sebep olduğu sıcaklık artışlarının kuraklık müddetini de uzattığına değinen Özel, “Tabii bunun ormanlar üzerinde de tesirleri var. Son yıllarda yaşadığımız orman yangınlarını örnek gösterebiliriz. Artan sıcaklıklar, bitkilerin özsuyunu, toprağın nemini kaybetmesine, tutuşma özelliğinin artmasına, kurumalara ve yangınlara sebep oluyor” dedi.
Özel, global ısınma ve kuraklıkla gayrette tüm insanlığın ortak sorumluluğu benimsemesi gerektiğinin altını çizerek, “Bunun için ormanların tahribatını önlemek, çevreyi kirletici ögeleri ortadan kaldırmak, Sıfır Atık projesi üzere toplumsal faaliyetleri yaygınlaştırmak gerekiyor. Artık insanoğlu olarak ekosistemi tahrip eden, sonumuzu getirecek yaklaşımlardan vazgeçip ekolojik döngünün modülü olduğumuzu kabul etmeliyiz” değerlendirmesinde bulundu.
“BİYOÇEŞİTLİLİĞİMİZDE AZALMA BEKLİYORUZ”
Prof. Dr. Ali Durkaya ise Karadeniz’de çok sıcaklık bedelleri yaşandığını, bunun son yılların ocak ayı sıcaklığı rekoru olduğunu lisana getirdi.
İklim değişikliğinin, sıcaklıkları ve yağış rejimini değişime uğrattığına işaret eden Durkaya, “Ormanların varoluşunu sıcaklık ve yağış belirler. Ülkemizde çok farklı iklim tipleri var ve buna nazaran çok güçlü biyoçeşitlilik var. Bu biyoçeşitlilik, global ısınmayla risk altına giriyor” diye konuştu.
Durkaya, yağış ölçüsü ve sıcaklık şartlarının değişmesiyle bitkilerin var oluşunu mümkün kılan koşulların değiştiği, bunun orman tiplerinde de farklılaşmaya sebebiyet verdiğini anlatarak, Akdeniz ve Ege’deki orman tiplerinin kuzeye gerçek kaymasının beklendiğini aktardı.
Ülkede relik (kalıntı) ve endemik (bölgesel) tipler olarak isimlendirilen hassas ekosistemlerin bulunduğuna dikkati çeken Durkaya, şu sözleri kullandı:
- “Sadece bir yere mahsus ve özel yetişme ortamları olan tiplerimiz var, bu bitki tiplerimizin değişikliklerden etkilenmesi bekleniyor. Biyoçeşitliliğimizde azalma bekliyoruz. Global ısınma, ormanlardaki kimi bitki tiplerinin kimi bölgelerde artık varlığını sürdürememesine sebep olacaktır.
- Sadece su yetersizliğinden ağacın kuruması manasında değil. Ağaçların güçsüz düşmesi, randıman güçlerinin azalması meselelerini da beraberinde getirecek. Böcek salgınları ile ormanlarda kurumalara sebep olabilecek. Artık orman bileşeninden birtakım ağaç tipleri çıkıyor, onların yerine güçlü çeşitler geliyor. Aslında bu çok güçlü biyoçeşitliliğimize makûs tesir.”
Durkaya, bilhassa bu kış hissedilen mevsim normallerinin üzerindeki hava sıcaklıklarının uzun yıllar tesirini sürdüreceği görüşünü savunarak, bölgelerdeki şartlar olağana dönse dahi etkilenen tiplerin tekrar eki ekolojik şartlarını sağlamasının bazen yüzyılı bulabildiğini kelamlarına ekledi.
