Azerbaycan’ın Karabağ’da tam egemenliğini kazanmasının akabinde başta Fransa olmak üzere Avrupa ile AB’den gelen Bakü tersi açıklamalar adımlara karşı net bir karşılık geldi. Azerbaycan’ın diplomatik kaynaklarından edinilen bilgiye nazaran, Bakü idaresi, İspanya’nın Granada kentinde Ermenistan, AB, Fransa ve Almanya’nın iştirakiyle yapılacak görüşmeye Türkiye’nin de katılmasını önerdi ve bunda ısrar etti. Lakin teklif Fransa ve Almanya’nın özel gayretleriyle kabul edilmedi. Fransa’nın son devirde Ermenistan tezlerini açıktan savunması ve Azerbaycan aksisi atılımlarının de artması sonucu Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev bugün İspanya’nın mesken sahipliğinde Granada’da Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan ile yapacağı ve AB Kurulu Lideri Charles Michel, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ve Almanya Başbakanı Olaf Scholz’ın da bulunacağı toplantıya iştirakini iptal etti.
Ermenistan ile Azerbaycan’ın barış görüşmesinin ana gündem olacağı beşli toplantıda Ermenistan, Fransa, Almanya, AB üzere Azerbaycan aykırısı bir atmosferin oluşturulduğunu vurgulayan Azerbaycanlı yetkililer, Fransız Savunma Bakanı Sebastien Lecornu’nun Ermeni yanlısı kelamları, Fransa Dışişleri Bakanı Catherine Colonna’nın Ermenistan ziyareti ve askeri işbirliği, silah ve mühimmat teminine ait açıklamaları, AB Kurulu Lideri Charles Michel’in dün Azerbaycan’ı suçlayan sözleri nedeniyle Azerbaycan’ın bu formattaki müzakerelere katılma gereksinimi hissetmediğini belirtti. Yetkililer, Azerbaycan’ın Fransa’nın katıldığı hiçbir formatta yer almayacağının altını çizdi.
Yetkililer, “Bu münasebetlerle Azerbaycan beşli görüşmeyi reddetti ve Cumhurbaşkanı İlham Aliyev Granada’ya gitmekten vazgeçti.” tabirini kullandı. Bakü’nün, bölgenin problemlerini bölgeye uzak ülkelerle tartışmaya gerek görmediğini, Ermenistan ile ilgi konusunun bölgesel çerçevede tartışılıp çözülebileceğine inandığını vurgulayan yetkililer, daha evvelki AB-Azerbaycan-Ermenistan üçlü formatının yine canlandırılması halinde Azerbaycan’ın toplantıya katılabileceğini bildirdi.
Azerbaycan kritik görüşmelere Türkiye’nin de katılması kaidesinin kabul edilmemesinin de Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in toplantıya katılmama kararında tesirli olduğu belirtildi. Azerbaycan medyasında yer alan haberlere nazaran, Bakü idaresi toplantıya Türkiye’nin iştiraki konusunda ısrar etti lakin Almanya ve Fransa buna karşı çıktı.
Fransa Dışişleri Bakanı Catherine Colonna evvelki gün Ermenistan’a yaptığı ziyarette Fransa’nın Ermenistan’a askeri teçhizat tedarikine onay verildiğini açıklamıştı. Colonna bu karara münasebet olarak ise Türkiye ve Azerbaycan’ı göstermişti. Ermeni mevkidaşıyla görüşmede güvenlik ve savunma bahislerini ele aldıklarını belirterek Colonna, “Fransa, savunmasını sağlayabilmesi için askeri teçhizatın Ermenistan’a teslim edilmesine imkan sağlayacak gelecekteki mukavelelerin imzalanması konusunda mutabakata vardı” dedi.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron da geçen hafta Fransız TF1 ve France 2 televizyonlarında “Fransa Ermenistan’ın toprak bütünlüğü konusunda son derece kaygılı, zira şu anda tehlikede olan bu.” sözlerini kullanmış ve “Bugün Azerbaycan’la kabahat iştiraki yapan bir Rusya, Bakü’nün hareketlerini her vakit destekleyen bir Türkiye ve Ermenistan’ın sonunu tehdit eden bir Azerbaycan hükümeti var” kelamlarıyla Erivan’ın tezlerini sahiplenmişti.
İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi, Azerbaycan’ı Nahçivan’a bağlayacak Zengezur Koridoru’nun “ulusal güvenliğe yönelik bir tehdit” olduğunu savundu. Cumhurbaşkanı Reisi, başşehir Tahran’da Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in Özel Temsilcisi Halef Halefov ve Ermenistan Ulusal Güvenlik Kurulu Sekreteri Armen Grigoryan ile farklı başka görüşmeler gerçekleştirdi. İran Cumhurbaşkanlığı Ofisi Siyasi İşlerden Sorumlu Yardımcısı Muhammed Cemşidi, görüşmelerin içeriğine ait X toplumsal medya hesabından bilgi paylaştı.
Buna nazaran Reisi, Ermenistan Ulusal Güvenlik Kurulu Sekreteri ve Azerbaycan Cumhurbaşkanı Özel Temsilcisi ile yaptığı görüşmelerde, “Zengezur Koridoru’nun NATO’nun bölgedeki varlığı için destek olacağını ve ülkeler için ulusal güvenlik tehdidi oluşturacağını” tez ederek, İran’ın buna katiyen karşı olduğunu vurguladı.
