Getty Images
Bilim insanları, birlikte görüntü izleyen şempanzelerin, bir arada sinema yahut televizyon izleyen insanların hissettiği üzere birbirlerine bağlılık ve yakınlık hissettiklerini söylüyor.
Araştırma için, birlikte görüntüler izleyen bir çift şempanze incelendi. Psikologlar, şempanzeler ortasında, daha evvel sadece insanlara has olduğu düşünülen yakınlık geliştiğini gözlemledi.
Araştırmacılar bunun, birlikte bir şey izleyen bireylerde oluşan duygusal tesirin ‘derin evrimsel kökleri olduğunu gösterdiği’ sonucuna vardı.
Bu inceleme ayrıyeten, ortak tecrübelerin azalmasıyla kaybedilenlere dair de soru işaretleri doğuruyor. Birlikte televizyon izlemeyi bırakan aile bireylerinin farklı başka toplumsal medyayla yahut cep telefonlarıyla ilgilenmeleri de bu yakınlığın kaybolduğuna işaret ediyor.
Araştırmanın müelliflerinden ABD Duke Üniversitesi nörolojik bilim ve psikoloji kısmından Wouter Wolf, “Deneyimler birlikte izlenince zenginleşiyor” diyor.
Royal Society tarafından yayımlanan araştırma için şempanzeler ve bonobo maymunları görüntü oynatılan bir ekranın önüne oturtuldu.
Getty Images
Maymunların sineması izlediğinden emin olunması için göz takip cihatları kullanıldı. Maymunları birebir yerde sabit tutmaya teşvik etmek için de meyve suları verildi.
Wouter Worlf, gösterilen sinemaların daha evvelki araştırmalarda maymunların neyi sevdiği dikkate alınarak seçildiğini söyledi. En sevdikleri sinemalar maymunlarla ilgili olan sinemalardı.
Getty Images
Araştırmacılar, genç bir maymunla oyun oynayan bir maymun ailesinin görüntüsü izleyen, birden fazla şempanze ve kimileri bonobo olmak üzere 45 maymunun datalarını inceleyen tutumlarındaki değişiklikleri gözlemledi.
Birlikte sinema izleyen maymunlarda, görüntü bittikten sonra, yan yana durmak, birbirlerine dokunup birbirleriyle etkileşime girmek üzere davranışlarla ortalarındaki bağın daha kuvvetli hale geldiği görüldü.
Paylaşılan toplumsal deneyimler
Psikologlar bulguların, bu tip paylaşılan toplumsal tecrübelerin ‘yalnızca insanlara özgü’ olduğu fikrini de sorgulattığını tabir ediyor.
Uzmanlar ayrıyeten, insanların seyirci olarak bir spor karşılaşması üzere birlikte izledikleri etkinliklerde birbirleriyle nasıl bağ kurdukları hakkında da bir fikir verebileceğini söylüyor.
Getty Images
Wouter Wolf’a nazaran izlerken paylaşılan hisler çok kendine mahsus, lakin birebir halde bu tecrübenin bozulması da bir o kadar rahatsız edici olabilir.
Wolf, “İki kişinin bir şeyi birlikte tecrübe edip paylaşması ortak bir yer oluşturuyor. Sinemaya gittiğinizde yan yana oturuyorsunuz, bu nitekim toplumsal bir aktiflik. Fakat yanınızdaki telefonuyla oynamaya başladığında rahatsız olmaya başlıyorsunuz. Rahatsız edici zira artık birlikte izleyemiyorsunuz” diyor.
Psikolog Wolf, toplumsal medyayı cazibeli kılan özelliklerden birinin ‘anı birlikte paylaşma’ isteğine hitap etmesi olduğunu, bunun da ‘birlikte bir şeyi görme’ duygusu yarattığını söylüyor.
Wolf, “İnsanlar paylaşmaya bağımlı. Ancak toplumsal medyada bu tecrübesi derinden yaşayabiliyor musunuz? Bu tip sanal toplumsal ağın kalitesi farklı oluyor” diyor.
