Getty Images
ABD basını, Amerikalı yetkililerin ferdî bilgilerin kapalılığı konusundaki ihlâller nedeniyle Facebook’a 5 milyar dolar ceza kesmeye hazırlandıklarını bildirdi.
ABD Federal Ticaret Komitesi, Cambridge Analytica şirketinin 87 milyon Facebook kullanıcısının ferdî datalarını uygunsuz bir biçimde edindiğine ait savları araştırıyordu.
ABD basınına konuşan kaynaklar, Federal Ticaret Kurulu’ndaki kararın 3’e 2 ile alındığını söylediler.
BBC’nin ulaştığı Facebook ve Federal Ticaret Kurulu yetkilileri, hususla ilgili açıklama yapmadı.
Para cezası konusunda, ABD Federal Ticaret Kurulu ve Facebook ortasındaki pazarlık aylardır sürüyordu.
Federal Ticaret Komitesi, savların ortaya atılmasının akabinde Mart 2018’de inceleme başlatmıştı.
Komisyon Facebook’u, şahsî dataların paylaşılması konusunda kullanıcıları bilgilendireceği ve onların onayını alacağı konusunda 2011’de verdiği kelamları yerine getirmediği gerekçesiyle cezalandırmak istiyordu.
Amerikan hükümetine bağlı Komite’nin temel misyonları, tüketici haklarını korumak ve monopolleşmeye karşı uğraş etmek.
NYT: Daha büyük bir ceza verilmesini isteyen Demokratlar tepkili
New York Times gazetesinin haberine nazaran ceza, Facebook’a yönelik daha sıkı önlemler alınmasını isteyen komitedeki Demokratların yansısını çekti.
Senatör Mark Warner, “Gizliliğin ve şahsî bilgilerin korunmasını sağlamak için uygun bariyerler konması konusunda Federal Ticaret Komitesi’nin ya gücü yetmiyor ya da isteği yok, Kongre’nin harekete geçmesinin vakti geldi” açıklamasını yaptı.
ABD basınına konuşan kaynaklar, cezanın Adalet Bakanlığı tarafından nihayetlendirilmesi gerektiğini ve bunun ne kadar süreceğinin bilinmediğini söyledi.
Onaylanması halinde, Federal Ticaret Kurulu’nun bir teknoloji şirketine verdiği en büyük meblağda para cezası olacak.
Haberlerin akabinde Facebook’un payları yüzde 1,8 bedel kazandı.
Facebook ceza için 3 milyar dolarlık bir fon oluşturduğunu, kesilecek cezanın 5 milyar doları bulabileceğini duyurmuştu.
Cambridge Analytica skandalı nedir?
Cambridge Analytica, ‘tüketici, takipçi, seçmen davranışlarını değiştirmek isteyen’ iş dünyası ve siyasi partilere hizmet sunan bir bilgi tahlil şirketi.
İngiliz The Observer gazetesi, 2014 yılında 50 milyon Facebook kullanıcı profilinin İngiltere merkezli akademisyen Aleksandre Kogan ve şirketi Küresel Science Research tarafından toplandığını yazdı.
Aleksandre Kogan, bilgileri internet sitesindeki bir uygulama aracılığıyla topladı. Kişilik testini yapmaları için fiyat ödenen Amerikalıların ve bu şahısların Facebook arkadaşlarının bilgileri ele geçirildi.
Kogan, Cambridge Analytica’yla bu bilgileri paylaşmak için bir mutabakat yaptı. Fakat Facebook’ta adapsız bilgi toplandığı tezlerini ifşaa eden Christopher Wylie, bu ferdî bilgilerin birçoklarının müsaadesiz ele geçirildiğini söylüyor.
Wylie, Cambridge Analytica’nın seçim sandıklarındaki tercihleri etkileyebilecek ve öngörebilecek güçlü bir yazılım kullandığını söz etti ve sistemi ‘tam teşekküllü propaganda makinesi’ olarak tanımladı.
Veri ihlali yapıldığı tezlerini reddeden Facebook, Kogan’a bilgilere erişebilmesi için müsaade verildiğini söylemişti.
Fakat Kogan, dataları Cambridge Analytica’yla paylaşarak ticari hedefle kullanıp ruhsat kurallarını da ihlal etmiş oldu.
Facebook, “İnsanlar bilerek bilgilerini paylaştılar, rastgele bir sisteme girilmedi, şifreler ve hassas bilgiler çalınmadı yahut hacklenmedi” dedi.
Sosyal paylaşım ağı, sorundan 2015 yılında haberdar olduklarını belirtip uygulamayı kaldırdıkların söyledi, bilgilerin de silinmesi talebinde bulundu.
Cambridge Analytica’nın ABD’de Donald Trump’ın lider seçilmesinde ve İngiltere’nin Avrupa Birliği’nden çıkma (Brexit) kararının alınmasında tesirli olduğu argüman ediliyor.
Suçlamaların akabinde Cambridge Analytica şirketi kapatıldı.
