Japonya’da kök hücre araştırmacıları insan hücreleri taşıyan hayvan embriyoları geliştirip onları taşıyıcı hayvanlara aktarma deneyleri yapmak için Japon hükumetinden onay ve takviye almayı başardı. Bu türuygulamaların yasağı 2019’un başında kaldırılmıştı ve birinci gelişmeler yaşanmaya başladı.
Tokyo Üniversitesi ve Stanford Üniversitesi’nde (Kaliforniya) kümelere başkanlık eden bilim insanı Hiromitsu Nakauchi, fare ve sıçan embriyolarına insan hücreleri ekmeyi planlıyor, daha sonra bu embriyoları taşıyıcı hayvanlara nakledecek. Pekala bu ne işe yarayacak? Nakauchi’nin asıl gayesi insanorganları taşıyan hayvanlar elde edip bu organları insanlara nakletmek.
Mart ayına kadar insan hücreleri içeren hayvan embriyolarının 14 günden fazla büyütülmesi ve bir taşıyıcıya aktarılması mutlaka yasaktı. O ay, Japon eğitim bakanı bu mevzuda çalışmaları özgür bırakacak yeni kılavuzları yayınladı.
Aslında bu çeşit çalışmalar ABD’de denendi; lakin bugüne kadar hiç sonuçlandırılamadı. Nakuichi’nin deneyleri ise Japonya’daki birinci onaylanmış deneyler olacak.
Etik Kaygılar
Bazı biyoetikçiler insansı gelişimin organ seviyesinde kalmaması, embriyonun beyin gelişimine tesir etmesi ve tahminen de bilişini etkilemesinden telaşlılar. Lakin Nakuichi hiç de kaygılı değil; çünkü deneyini tasarlarken etik korkuları da göz önüne alarak hareket ettiğini belirtiyor:
Hedefli organ üretimi yapmaya çalışıyoruz, bu yüzden hücreler yalnızca pankreasa gidiyor.
Bunu da, pankreas üzere belli bir organı oluşturmak için gerekli genlerden mahrum bir embriyo oluşturup, insan kaynaklı kök hücreleri bu embriyoya enjekte ederek yapmayı planlıyor. Böylelikle embriyo organ oluştururken insan hücrelerini kullanmak zorunda olacak ve sonuçta bir insan pankreası oluşacaktır.
2017 yılında Nakauchi ve arkadaşları pankreas üretemeyen bir sıçana, farklı bir çeşit olan fareden kök hücreler aktarmıştı. Fakat deney başarısız olmuştu ve sıçan, tamamiyle fare hücrelerinden oluşan bir pankreas üretebilmişti. Nakauchi ve arkadaşları, pankreassız fareyi genetik olarak diyabet hastası hale getirip, bu pankreası yine fareye aktardıklarında, fare kan şekerini denetim edebilmeyi başarmıştı ve diyabetten kurtulmuştu. (Evrim Ağacı)
