Temmuz ayında Rusya’nın Tahıl Koridoru Anlaşması’ndan ayrılmasını fırsat bilen ABD idaresi, Ukrayna tahılını Batılı ülkelere taşımak için riskli ve maliyetli bir planı uygulamaya hazırlandığı sav edildi. Amerikan Wall Street Journal gazetesine konuşan ABD’li yetkililer, Washington’ın Ukrayna tahılını, Tuna Irmağı üzerindeki Romanya limanlarını kullanarak, Avrupa içlerine sevk etmeyi bedellendiriliyor. Tahıl Koridoru Mutabakatı sayesinde 1000’den fazla gemiyle 33 milyon ton tahıl dünya pazarlarına taşınmıştı. Uzmanlar, Tuna üzerinden benzeri bir ölçünün taşınmasının mümkün olmadığı kıymetlendiriyor. Gazete bu çerçevede ABD idaresinin, Ukrayna, Romanya, Türkiye ve öteki bölge ülkeleriyle görüşmeler yaptığını da belirtti. Washington idaresinin, Tahıl Koridoru Anlaşması’nın tekrar hayata geçmesi için takviye yerine maceracı bir tercihte bulunmasıyla bölgedeki tansiyonu artırmayı hedeflediği düşünülüyor.
WSJ’nin haberine nazaran ABD dayanaklı planla, ekim ayından itibaren Tuna ırmağı üzerinden taşınacak Ukrayna tahılının kapasitesi 4 milyon tona yükseltilmek isteniyor. Ukrayna tahılının ırmak vasıtasıyla, Romanya’nın Karadeniz’deki limanlarına taşınması ve daha sonra buradan varış noktalarına nakledilmesi hedefleniyor. Plana nazaran Ukrayna tahılının birkaç defa yüklenmesi gerekiyor. Bu nedenle de maliyetinin, Tahıl Koridoru Muahedesi kurallarına nazaran epey artacağı belirtiliyor.
ABD Dışişleri Bakanlığı, geçen cuma günü Amerikalı yetkililerin NATO üyesi Romanya mesken sahipliğinde Ukrayna ve Moldovalı yetkililerle Galati kentinde kelam konusu planı görüşmek üzere bir ortaya geldiğini belirtti. Romanya Ulaştırma Bakanı da gazetecilere yaptığı açıklamada ülkesinin tahıl ihraç kapasitesini bir ayda 4 milyon ton olmak üzere ikiye katlamaya hazır olduğunu söyledi.
ABD’nin, Ukrayna’nın Tuna’daki limanlarına giden ve kalkan gemilerin güvenliğini sağlamak için, askeri muhafaza dahil çeşitli planlar üzerinde çalıştığı da haberde kaydedildi. Lakin Amerikalı yetkililer bunun nasıl yapılacağına ait bir ayrıntı paylaşmadı.
Romanya’nın ırmak üzerindeki limanlarının Ukrayna limanlarına epeyce yakın noktada bulunduğu biliniyor. ABD’nin Tuna’yı, Tahıl Koridoru’na alternatif kullanmak planı hayata geçerse, Rusya’nın mümkün bir müdahalesi sonucu NATO’nun çatışmaya girmesinden tasa duyuluyor. Rus ordusunun son devirde Ukrayna’nın Donbas bölgesinde Tuna kıyısında bulunan limanlarını amaç alan füze ve İHA akınları düzenlediği biliniyor.
