Getty Images
Cumhurbaşkanı Erdoğan ve ABD Lideri Trump, haftasonu Japonya’da yapılan G-20 Başkanlar Tepesi’nde bir ortaya geldi.
İngiliz Financial Times (FT) gazetesi Türkiye’nin Rusya’dan alacağı S-400 füze savunma sistemi ile ilgili olarak ABD Lideri Donald Trump’tan ölçülü iletiler almış olsa da, bu mevzunun ABD ile Türkiye ortasında “yavaş çekim ilerleyen bir çarpışmadan” bir “felakete” dönüşebileceği yorumunu yapıyor.
FT’nin yazısı “Trump’ın Japonya’daki G-20 Doruğu’nda otoriter önderlerle yaptığı samimi görüşmelerden biri de Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’laydı” sözüyle başlıyor ve Erdoğan’ın görüşme sonrası açıklamalarında Trump’ın S-400 konusu nedeniyle Türkiye’ye yaptırım uygulamayacaklarını söylediğini ısrarla belirttiğini hatırlatıyor.
Ancak gazete Osaka’daki bu “neşeli görüntüye” karşın, S-400 mutabakatı nedeniyle ABD ve Türkiye ortasındaki çatışmanın bir “tren enkazına” dönüşebileceği görüşünü lisana getiriyor.
FT’ye nazaran Türkiye’nin Suriye savaşı nedeniyle Rusya karşısında kırılgan bir pozisyonda olması denklemi zorlaştırıyor ve “Erdoğan’ın Trump’ın haftasonu ettiği samimi kelamlara çok fazla güvenmesi pek de makul olmaz.”
‘Kongre yaptırımlar konusunda Trump kadar optimist olması pek mümkün değil’
FT’nin yazısı şöyle devam ediyor:
“Kongrenin yaptırımlar konusunda Trump kadar optimist olması pek mümkün değil. Washington birkaç defa Türkiye’nin hem F-35 savaş uçaklarını, hem de S-400 füze savunma sistemini birebir anda alamayacağını belirtti.”
“Erdoğan’a, NATO üyesi Türkiye’ye, Rusya’nın yanında durması halinde ‘ABD’nin Hasımlarıyla Yaptırımlar Yoluyla Uğraş Yasası’ (CAATSA) kapsamında yaptırım uygulanabileceği uyarısı yapıldı. “
“S-400, Rusya başkanı Vladimir Putin için diplomatik bir zafer. Bu, NATO içinde uyumlu silah sistemleri gereksinimini hiç sayan bir muahede. Şayet bu hava savunma sistemleri Türkiye topraklarına yerleştirilirse, Rusya, NATO’nun ana savaş uçağı olacak F-35’ler hakkında bilgi toplayabilir.”
Türkiye’nin bağımsız bir ülke olarak savunma konusunda kendi kararlarını verme hakkı olduğunu belirten FT, “Ancak NATO üyesi olarak da ittifakın güvenliği ve birliğinde delik açmaya da hakkı yok” sözünü kullanıyor.
Bu kuralın “Trump NATO’ya az aldırış etse de” geçerli olduğunu belirten FT, “Birimiz hepimiz, hepimiz birimiz için” unsurunun ittifakın en kıymetli unsuru olduğunu hatırlatıyor.
Getty Images
Rus S-400 hava savunma sistemi
“Merkezde Suriye var”
FT’ye nazaran bu sorunun merkezinde Türkiye’nin Suriye savaşı nedeniyle Rusya karşısındaki “kırılganlığı” yatıyor.
Yazının devamı şöyle:
“Erdoğan, son 3 yıldır Rusya’ya minnettar. Moskova Beşar Esad’ın rejimini kurtarırken, Türkiye de Esad’ı devirmek için farklı İslamcı kümeleri destekliyordu. Fakat 2016’dan bu yana Türkiye’nin bölgedeki en büyük gayesi, hududunda, ABD’nin IŞİD karşısında desteklediği birliklerin yönettiği özerk bir Suriyeli Kürt bölgesi oluşmasını engellemek. Türkiye bu nedenle kendisini Rusya, İran ve Suriye ile sallantılı bir ittifak içinde buldu.”
“Eğer Erdoğan Rusları S-400 konusunda terk ederse, Putin Türkiye’nin de askeri noktalarının bulunduğu İdlib’e yönelik taarruzlarını artırabilir ve Türkiye’nin İdlib etrafında YPG’ye karşı sürdürdüğü varlığı da yalnızca Rusya’nın isteğiyle mümkün.
“Ancak Türkiye, Suriye’nin kuzeydoğusunda ABD’nin hava muhafazasında bulunan YPG denetimindeki bölgelere baskıyı arıtrmak istiyor.
“Yani Erdoğan ABD’yi nitekim kızdırırsa, konu yalnızca Türkiye’nin NATO üyeliği ya da F-35 paydaşlığı ile sonlu kalmaz. Erdoğan’ın Trump’ın haftasonu ettiği samimi kelamlara çok fazla güvenmesi pek de akla yatkın olmaz.”
