Ulaştırma Bakanlığından yapılan açıklamada, Milletlerarası Sivil Havacılık Örgütünün (ICAO) İstanbul Havalimanı’nı incelemeye alındığı argümanlarının temelsiz olduğu belirtilerek, “İstanbul Havalimanı’na yönelik, gazetecilik etiğine sığmayan temelsiz tezlerle olumsuz algı oluşturulmaya çalışılmakta, bu anlayış ile projenin pahasının vatandaşların gözünde düşürülmesinin hedeflendiği hüzünle görülmektedir” tabirlerine yer verildi.
Ulaştırma Bakanlığı, birtakım basın yayın kuruluşlarında yer alan Memleketler arası Sivil Havacılık Örgütünün (ICAO) İstanbul Havalimanı’nı güvenlik zaafiyetleri çerçevesinde incelemeye aldığı istikametindeki temelsiz savlarla ilgili açıklama yapma gereği görüldüğünü bildirdi. Açıklamada, “Türkiye iktisadına ve istihdamına sağladığı önemli katkılarla ülkemizin göz bebeği dev projelerinden biri olan İstanbul Havalimanı’na yönelik, gazetecilik etiğine sığmayan temelsiz tezlerle olumsuz algı oluşturulmaya çalışılmakta, bu anlayış ile projenin pahasının vatandaşların gözünde düşürülmesinin hedeflendiği hüzünle görülmektedir.
17 yılda Türk sivil havacılığı büyük bir atılım gerçekleştirmiş, hatta iddiaların ötesinde çok süratli bir gelişme göstererek, ulusal ve memleketler arası alanda büyük başarılara imza atmıştır. 2002 yılında 2 merkezden 26 noktaya gerçekleştirilen iç çizgi seferleri, bugün 7 merkezden toplam 56 noktaya uçuş gerçekleştirilmeye başlandı. Son 10 yılda milletlerarası hava taşıma kesiminde Türkiye, dünya ortalamasının 3 katı büyüdü. Bu gelişmeler ışığında 2003 yılında 34,4 milyon olan yolcu sayısı rekor kırarak 210 milyona ulaştı. Havacılıkta ülkemizin yaşadığı büyümeden en çok hissesi ise kuşkusuz İstanbul almış bulunuyor.
Tam kapasite ile çalışan Atarürk Havalimanı, son yıllarda talepleri karşılamaktan çok uzak olması nedeniyle bir müddettir yurtdışından birçok kente yeni slot verilemiyordu. Transfer yolcuda pazar hissesi yüzde 66’yı bulan Avrupa-Asya-Afrika-Ortadoğu koridoru için büyük kıymet taşıyan dev uçaklar zati Atatürk Havalimanı’na inemiyordu. Bu durumun evvelden tespit edilmesi ile başlatılan İstanbul Havalimanı, ülkemiz için yalnızca ek bir hizmet kapasitesi oluşturmakla kalmamaktadır. İstanbul Havalimanı bir topla-dağıt-işle-aktar (hub) havalimanı olarak Türkiye’ye ekonomik ve toplumsal bedel katmaktadır” denildi.
“ICAO’nun, kontroller sonucunda bir havaalanını kapatma, durdurma, bir ülkeye idari yaptırım yahut ceza uygulama yetkisi bulunmamaktadır”
“Bununla birlikte ICAO üyesi olup gerek emniyet gerekse de güvenlik alanlarında ICAO tarafından yürütülmekte olan Global Emniyet Nezareti Kontrol Programı (USOAP) ve Global Güvenlik Kontrol Programı (USAP) kapsamında kontroller yapılmaktadır” sözlerine yer verilen açıklamada,
“Ülkemiz, ICAO tarafından güvenlik alanında son olarak 4-11 Aralık 2014 tarihleri ortasında denetlenmiş, yüzde 93.63 uyumluluk oranı ile kontrolden muvaffakiyetle geçmiş olup; uygulama ve mevzuat uyumluluğu açısından en başarılı ülkelerden bir adedidir. Ayrıyeten ülkemiz, 2008 ve 2014 yıllarında ICAO tarafından yapılan kontrollerde aktif uyumluluk oranını yüzde 64.9’dan yüzde 93.63’e yükselterek “ICAO Başkanlık Kurulu Havacılık Güvenliği Sertifikası” almaya hak kazanmıştır.
Bununla birlikte haberlerde argüman edildiğinin bilakis ICAO’nun, kontroller sonucunda bir havaalanını kapatma, operasyonları kısmen yahut büsbütün durdurma, bir ülkeye idari yaptırım yahut ceza uygulama yetkisi bulunmamaktadır.
ICAO tarafından 27 Haziran 2019 tarihinde “ICAO Global Güvenlik Kontrol Programı (USAP) 2020 Faaliyet Planı” konusunda yayımlanan elektronik bültende 2020 yılı içerisinde güvenlik kontrolüne natürel tutulacak ülkelerin listesi duyurulmuştur. Kelam konusu planlamada Asya Pasifik bölgesinden 9, Doğu ve Güney Afrika’dan 5, Avrupa’dan ortalarında Türkiye’nin de bulunduğu 9, Ortadoğu’dan 4, Kuzey Amerika’dan 6, Güney Amerika’dan 2, Batı ve Merkezi Afrika’dan 3 ülkenin denetleneceği belirtilmiştir” denildi.
“Ülkemizin son kontroldeki uyumluluk oranı yüksek olduğu için 6 yıl ortadan sonra tekrar ICAO tarafından denetlenecektir”
ICAO’nun çoklukla ülkeleri 2-4 yıl aralığında kontrollere natürel tutmakla birlikte hangi ülkenin hangi sıklıkta denetleneceğine risk değerlendirmesi, ülkenin geçmiş kontrollerinde uyumluluk durumu ve bulgularını kapatma durumuna nazaran karar verdiği belirtilen açıklamada, şunlar kaydedildi.
“Ülkemizin son kontroldeki uyumluluk oranı yüksek olduğu için 6 yıl ortadan sonra tekrar ICAO tarafından denetlenecektir.
Diğer yandan tekrar tıpkı haber kaynaklarında IATA‘nın da İstanbul Havalimanı’nı incelemeye aldığı ve denetleyeceği tezleri yer almaktadır. IATA bilindiği üzere havayolu işletmelerinin oluşturduğu bir kesim STK’sı olup rastgele bir ülkeyi yahut havaalanını denetleme üzere bir misyonu ve yetkisi bulunmamaktadır. Sonuç olarak ne ICAO ne de IATA’nın İstanbul Havalimanı ile ilgili bir kontrolü ya da rastgele bir olumsuz görüşü bulunmamaktadır. Kelam konusu haberlerin, eksik bilgiden kaynaklanan kamuoyunu aldatıcı tezler içerdiği kıymetlendirilmektedir.”
