Türk İş’e bağlı Petrol İş Sendika-sı’nda yapılan Dünya Kimya Konferansı’nda teknolojik gelişmelerin, dijitalleşmenin başta kimya ve ilaç kesimi olmak üzere personelleri nasıl etkileyeceği ve hangi adımların atılması gerektiği masaya yatırılıyor. 25-27 Haziran’da düzenlenen toplantılara katılan IndustriALL Global Sendika Genel Sekreter Yardımcısı Kemal Özkan’ın sorularımıza verdiği karşılıklardan öğrendik ki 10-12 yıllık bir gelecekte milyonlarca iş kaybolacak. Artık bu işlere gerek kalmayacak.
800 milyon iş
Sanayi 04, dijitalleşme ve gibisi gelişimlerin kimi iş alanlarını yok edeceğini ve emekçileri işinden edeceğini kestirim ediyorduk fakat verilen bilgiler durumun iddiaların çok ötesinde olduğunu gösteriyor.
Küresel sendikalar olarak gelişmeleri yakından takip ettiklerini ve neler yapılması gerektiği üzerine ana çizgilerin belirlendiğini anlatan Kemal Özkan’ın verdiği bilgilere nazaran, gelişen şartlar patrona maliyetlerinde yüzde 3-5 ortasında düşüş sağladı. Emekçilerin verimliliği önemli biçimde arttı. Yani gelişmeler patron açısından epey memnuniyet verici. Pekala ya emekçiler… Onların gelirlerinde gözle görülür bir düzgünleşme, gelişmeden alınan hisse olmadığı üzere hisselerine işsizlik düşenler de kelam konusu. Örneğin, Memleketler arası Çalışma Örgütü’nün (ILO) işin gelecek bahisli çalışmasına nazaran çok değil 2030 yılında yani yalnızca 11 yıl içinde dünya genelinde 800 milyon iş, kelam konusu gelişmelerden etkilenecek. Pek çok iş kaybolacak. Mesela dokumada 50 emekçinin yaptığı işi yapan robotlar işbaşına geçti bile. Üretilen bir makine 2 saatte 1142 tişört üretiyor yani 17 çalışanın yaptığı işi… Kimya ve boya bölümünde gelişmekte olan bir teknoloji 130 kişilik işte 100 kişinin işini kaybetmesine neden olacak.
Üç ana talep
Peki çalışanlar ne yapmalı… Öztürk’ün verdiği cevap birinci iş olarak patrondan insanların yeteneklerine yatırım yapmak, sürdürülebilir işe yatırım yapmak üzere taleplerimiz var ayrıyeten.
Ayrıca emekçiler olarak üç ana talebi sıralanıyor Özkan, bunların birincisinde bilgilenme ve danışılma hakkı geliyor. Yani çalışanlar, adım adım işin geleceği noktayı ve o noktada neler yapılabileceğini, iş ortadan kalacaksa bile, “iş aktiniz feshedildi” bildirimi değil, birlikte karar verilecek bir ortam istiyor. İkinci olarak eğitim ve kalifikasyon hakkı istiyor emekçi. Gelişen işe adapte olmak, yeni işi yapabilmek istiyor. Çünkü tekrar yapılan araştırmalara nazaran 2030’lu yıllarda yenilenebilir güç dalında 24 milyon yeni iş imkanı kelam konusu olacak.
Üçünü olarak da işçi özel hayatın kapalılığını istiyor. Çünkü gelişen dijitalleşme ile bir personelin özel hayatına dair istediği bilgiye erişebilen patron, bunu kendi çıkarları doğrultusunda kullanabiliyor.
Kemal Özkan, global sendikaların kelam konusu gelişmeleri toplu iş mukavele süreçlerine nasıl adapte edilebileceği, toplumsal güvenliğin nasıl sağlanabileceği, adil bir bölüşümün nasıl sağlanabileceği mevzularında da çalışmalar olduğunu lisana getiriyor.
